تهاتر و نکات مهم پیرامون آن

نکاتی مهم درباره تهاتر: تهاتر به این معنا است که دو نفر از همدیگر طلبی داشته باشند و هرکدام برای پرداخت بدهی خود به یکدیگر، استناد به طلب خود میکنند. سپس با استفاده از آن، بدهی خود را پرداخت میکنند.

انواع تهاتر در مسائل حقوقی

در این قسمت قصد داریم تا درباره انواع تهاتر صحبت کنیم و با مسايل مختلف آن آشنا شویم.

• تهاتر قهری

یکی از انواع تهاتر، تهاتر قهری می باشد.

تهاتر قهری بدین معنا است که دو شخص از یکدیگر بنا به دلایلی طلبکار گشته اند.

درحالی که طلب آنها از همدیگر بصورت قهری و بدون نیاز به حکم دادگاه یا توافق آنها باشد، معامله پایاپای خواهد شد و از بین خواهد رفت.

وحدت جنس دو دین

معامله پایاپای بین دو دین زمانی اتفاق می افتد که از یک جنس باشند.

اگر طلب فردی پول و طلب دیگری برنج باشد، آنگاه تهاتری حاصل نخواهد شد.

سپس هرشخص باید بدهی خود را به فرد مقابل پرداخت نماید؛ به دلیل این که وحدت جنس وجود ندارد.

آزاد بودن دو دین

معامله پایاپای بین دو دین زمانی اتفاق می افتد که هردوی آنها آزاد باشند.

در غیره این صورت اگر یکی از آنها به نفع شخص ثالثی توقیف شده باشد، دیگر تهاتر حاصل نخواهد شد.

برای مثال شهروز 100 میلیون به بهروز بدهکار است.

بهروز که به گلروز بدهکار است و گلروز این بدهی 100 میلیونی را نزد شهروز به نفع خودش توقیف می کند.

سپس بهروز به شهروز 100 میلیون بدهکار می شود. بنابراین معامله پایاپای حاصل نمی شود.

طلب حال و طلب مدت دار

زمانی که یکی از دو طلب حال است و دیگری مدت دار، در این صورت معامله پایاپای حاصل نمی شود؛ به دلیل این که زمان پرداخت دو طلب متفاوت است در این صورت بدهکار دین حال از پرداخت خودداری می کند تا زمان دین موجل فرا رسد و او از شخص دوم طلبکار گردد.

بنابراین در تاریخ دین موجل معامله پایاپای انجام خواهد شد. در این حال او باید خسارت تاخیر تایدیه را به فرده مقابل بپردازد.

• تهاتر قراردادی

دو نفر با همدیگر توافق میکنند که بین طلب های یکدیگر تهاتری ایجاد نشود. برای مثال دو فرد تاجر برای جلوگیری از اشتباه در محاسبه قراردادی میبندند. سپس زمانی که از یکدیگر طلبکار شدند، تهاتری ایجاد نشود و هرکدام از آنها بدهی خود را به فرد مقابل پرداخت نمایند. در این حالت تهاتری ایجاد نخواهد شد.

• تهاتر قضایی

مداخله دادگاه برای وقوع تهاتر امری الزامی است و خود دو حالت دارد:

1. یکی از این دو نوع طلب مسلم، و نوع دیگر مورد انکار است. بطور مثال یکی از طرفین دعوا برای وصول طلب خود شکایت خودش را به دادگاه تقدیم نموده (طلب مسلم) و شخص دوم ادعا میکند که در زمان گذشته بنا به دلایلی از شخص اول طلبکار کشته است (طلب مورد انکار) بنابراین بین این دو طلب معامله پایاپای صورت گرفته است ولی نفر اول ادعای فرد دوم را انکار میکند. در این قسمت دادگاه به درخواست فرد دوم رسیدگی کرده و چنانچه مشخص شد که شخص دوم نیز در گذشته از فرد اول طلبکار گشته، رای دادگاه مشخص خواهد شد که در گذشته تهاتر صورت گرفته و دادگاه حکم نهایی را به فرد دوم خواهد داد.
2.  وجود یکی از دو دین مسلم می باشد ولی تحقق دین دیگر نیازمند رسیدگی قضایی و صدور حکم توسط دادگاه است. برای مثال شهروز به دلیل خرید خودرو مبلغ 20 میلیون به بهروز بدهکار است. سپس شهروز از بهروز شکایت کرده و ادعا می کند که بهروز به خانه آن آسیب رسانده است، بنابراین از او طلب خسارت می کند. درصورتی که دادگاه با رسیدگی قضایی شکایت شهروز را قبول کرده و مبلغ خسارت را برای بهروز تعیین کند، با رای دادگاه معامله پایاپای حاصل خواهد شد.

آیا معامله پایاپای بین مطالبات و بدهی دولت ممکن است؟

خیر؛ بطور مثال اگر فردی به وزارت مسکن بدهکار و طلبکار باشد، نخست باید بدهی خود را به دولت پرداخت نموده سپس طلب خود را وصول نماید.

آیا اگر محل پرداخت دینی در تهران و دیگری در کرج باشد، تهاتر قهری ممکن است؟

خیر؛ محل پرداخت هر دو باید یکی باشد.

استخدام وکیل برای انجام امور تهاتر

در صورتی که نیاز به مشاوره برای انجام امور معامله پایاپای دارید، میتوانید با وکلای (وکیل ملکی در تهران و وکیل حقوقی) مجموعه ما در تماس باشید.